Katolicko-prawosławna konferencja o roli Kościołów z Polski i Rosji w budowaniu przyszłości chrześcijaństwa w Europie
Konferencja: „Przyszłość chrześcijaństwa w Europie. Rola Kościołów i narodów Polski i Rosji”
Katolicko-prawosławna konferencja o roli Kościołów z Polski i Rosji w budowaniu przyszłości chrześcijaństwa w Europie - to kolejny krok na drodze polsko-rosyjskiego pojednania, zainicjowanego ubiegłorocznym orędziem patriarchy Cyryla i abp. Michalika. Historycy, ludzie kultury, biskupi i politycy dyskutować będą o tym jak przezwyciężyć trudne karty historii oraz w jaki sposób kontynuować dialog obu społeczeństw i Kościołów.
Konferencja: „Przyszłość chrześcijaństwa w Europie. Rola Kościołów i narodów Polski i Rosji” odbędzie się od 28 do 30 listopada w Warszawie. Jej organizatorem jest związana z Katolicką Agencją Informacyjną Fundacja na rzecz Wymiany Informacji Katolickiej, we współpracy z Konferencją Episkopatu Polski oraz Wydziałem Zewnętrznych Stosunków Patriarchatu Moskiewskiego. Kongres odbywa się pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego. Obrady toczyć się będą na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Bielanach.
W warszawskim kongresie weźmie udział kilkunastoosobowa delegacja Patriarchatu Moskiewskiego z metropolitą Hilarionem na czele, odpowiadającym za zewnętrzne relacje Cerkwi. Uczestniczyć w nim będą hierarchowie Kościoła katolickiego w Polsce: przewodniczący Episkopatu abp Józef Michalik, Metropolita Warszawski i Całej Polski Sawa, zwierzchnik prawosławia w Polsce oraz prawosławny abp Jeremiasz, intelektualiści, ludzie kultury, politycy oraz liderzy laikatu.
Program konferencji odzwierciedla główne punkty Wspólnego Przesłania do Narodów Polski i Rosji, podpisanego 17 sierpnia 2012 r. przez abp. Józefa Michalika oraz patriarchę Cyryla - dokumentu wytyczającego najważniejsze kierunki wzajemnej współpracy w przyszłości.
Pierwszy dzień kongresu wypełnią dyskusje historyków z Rosji i Polski, prezentujące stan badań każdej ze stron, a zmierzające do wypracowania wspólnej wizji polsko-rosyjskiej historii. Wystąpią tej rangi historycy i politolodzy co profesorowie: Jerzy Kłoczowski, Adam Daniel Rolfeld, Włodzimierz Marciniak, Antoni Dudek, Leonid Gorizontow czy Andriej Zubow.
Drugi dzień skoncentrowany będzie wokół roli polskiego katolicyzmu i rosyjskiego prawosławia w kształtowaniu przyszłości chrześcijaństwa w Europie. Perspektywę prawosławną przedstawi metropolita Hilarion, a katolicką abp Józef Michalik. Natomiast eksperci z obu krajów zastanawiać się będą w jaki sposób dialog zainicjowany przed rokiem przez hierarchów przenieść teraz na grunt społeczny i wspólnot kościelnych. Mówić na ten temat będą zarówno przedstawiciele oficjalnych centrów dialogu polsko-rosyjskiego z Warszawy i Moskwy jak i przedstawiciele różnych struktur i organizacji: Jerzy Bahr były ambasador RP w Moskwie, Krzysztof Stanowski szef Fundacji Solidarności Międzynarodowej, Karina Czerniak z Moskwy i inni.
W trzecim dniu obrad spotkają się duchowni i świeccy liderzy reprezentujący różnorodne kościelne, prawosławne i katolickie struktury, ruchy i stowarzyszenia. Zastanawiać się będą nad konkretnymi polami i formami współpracy w najbliższych latach. Dyskutować będą o współpracy w mediach, na polu dialogu z niewierzącymi, kultury, promocji życia i rodziny oraz środowisk młodzieżowych. Będzie to okazja do nawiązania bezpośredniej współpracy wielu środowisk oraz przełamanie niekorzystnych stereotypów. Owocem tych spotkań i dyskusji może być powstanie konkretnych projektów współpracy, które przyczynią się do zbliżenia polsko-rosyjskiego i katolicko-prawosławnego.
Obradom towarzyszyć będą ekumeniczne modlitwy i liturgie, na które zaproszeni są także mieszkańcy stolicy. 29 listopada o 18.00 uczestnicy konferencji wezmą udział w nieszporach w prawosławnej katedrze pw. św. Marii Magdaleny na Pradze pod przewodnictwem metropolity Sawy, a 30 listopada o 19.30 w otwierających Adwent nieszporach w bazylice katedralnej św. Jana na Starym Mieście, pod przewodnictwem kard. Kazimierza Nycza.
Organizatorem kongresu jest Fundacja na rzecz Wymiany Informacji Katolickiej, a parterami strategicznymi: Konferencja Episkopatu Polski, Katolicka Agencja Informacyjna, Polsko Rosyjska Grupa do spraw Trudnych, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Ceramika Paradyż. Konferencja organizowana jest we współpracy z Wydziałem Relacji Zewnętrznych Patriarchatu Moskiewskiego oraz lubelskim Instytutem Europy Środkowo-Wschodniej.
Szczegółowy program konferencji: http://www.pojednanie2013.pl
Program konferencji
Konferencja „Przyszłość chrześcijaństwa w Europie. Rola Kościołów i narodów Polski i Rosji”
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa /ul. Dewajtis 5/
28 listopada
10.00 Rozpoczęcie konferencji: Marcin Przeciszewski – prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej ks. prof. Stanisław Dziekoński – Rektor UKSW
10.10 Znaczenie stosunków polsko-rosyjskich - Bogdan Borusewicz – Marszałek Senatu RP
10.25 Blok I: Historia relacji katolicko-prawosławnych i polsko-rosyjskich w kontekście dialogu, poszukiwania prawdy i porozumienia
Sprawy trudne: dialog i proces pojednania
prof. Adam Daniel Rotfeld – b. minister spraw zagranicznych RP, współprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy ds. Trudnych (wykład)
prof. Jarosław Skworcow – Moskiewski Państwowy Instytut Stosunków Międzynarodowych (MGIMO) (wykład)
prof. Jerzy Kłoczowski – Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin (wykład)
12.00-12.30 Przerwa na kawę
12.30 Od XVI do XVIII wieku: Jak lepiej zrozumieć drugą stronę?
Moderator: dr hab. Jacek Chachaj – Katolicki Uniwersytet Lubelski
prof. Michail Dmitrijew – Centrum Ukrainistyki i Białorutenistyki Wydziału Historycznego Uniwersytetu Moskiewskiego
prof. Hubert Łaszkiewicz – Wydział Nauk Humanistycznych KUL
14.00-15.30 Przerwa obiadowa
15.30 XIX wiek
Moderator: prof. Mirosław Filipowicz – Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin
prof. Anna Barańska – Katolicki Uniwersytet Lubelski
prof. Leonid Gorizontow – szef Centrum Historii Polski i Stosunków Rosyjsko-Polskich, Instytut Historii Powszechnej Rosyjskiej Akademii Nauk
16.30-17.00 Przerwa na kawę
17.00 Wiek XX
Moderator: Andrzej Grajewski – kierownik działu zagranicznego „Gościa Niedzielnego”, b. przewodniczący Kolegium IPN
prof. Włodzimierz Marciniak – kierownik Zakładu Porównawczych Badań Postsowieckich PAN
prof. Antoni Dudek – Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ, członek Rady IPN
prof. Andriej Zubow – historyk i religioznawca, Moskiewski Państwowy Instytut Stosunków Międzynarodowych (MGIMO)
29 listopada
10.00 Bronisław Komorowski – prezydent RP: Przesłanie do uczestników konferencji
10.15 Znaczenie dialogu polsko-rosyjskiego:
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz – wiceminister spraw zagranicznych RP, podsekretarz stanu ds. współpracy rozwojowej i problematyki wschodniej
10.25 Znaczenie dialogu polsko-rosyjskiego:
Aleksander Aleksiejew – ambasador Federacji Rosyjskiej w RP
10.35 metropolita Sawa – metropolita warszawski i całej Polski
Słowo w imieniu Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Polsce
metropolita Hilarion – metropolita wołokołamski, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
Przesłanie do uczestników Patriarchy Moskiewskiego i całej Rusi Cyryla
ks. Igor Kowalewski – sekretarz generalny Konferencji Biskupów
Katolickich Rosji
Słowa przywitania ze strony Kościoła Katolickiego w Rosji
11.00 Blok II: Przyszłość chrześcijaństwa w Europie – Chrześcijaństwo wobec nowych wyzwań
Perspektywa prawosławna: metropolita Hilarion – metropolita wołokołamski, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego (wykład)
Perspektywa katolicka: abp Józef Michalik – przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski (wykład)
12.00 Pamięć, pojednanie i przebaczenie w tradycji chrześcijańskiej w kontekście Wspólnego Przesłania do Narodów Polski i Rosji
abp Henryk Muszyński – metropolita gnieźnieński senior, emerytowany Prymas Polski (wykład)
abp Jeremiasz – prawosławny arcybiskup diecezji wrocławsko-szczecińskiej, przewodniczący Polskiej Rady Ekumenicznej (wykład)
12.45-14.00 Przerwa obiadowa
14.00 Blok III: Potrzeba wspólnego świadectwa Kościołów z Polski i Rosji, pola współpracy
abp Stanisław Budzik – metropolita lubelski (wykład)
bp Pantelejmon – biskup oriechowo-zujewski, przewodniczący Synodalnego Wydziału ds. Dzieł Charytatywnych i Pomocy Humanitarnej (wykład)
14.40 Dyskusja
Moderator: Marcin Przeciszewski – prezes KAI
Andrzej Grajewski – kierownik działu zagranicznego „Gościa Niedzielnego”, b. przewodniczący Kolegium IPN
archimandryta Filaret (Bulekow) – zastępca przewodniczącego Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
Zbigniew Nosowski – publicysta, redaktor naczelny „Więzi”
ks. Dimitrij Sizonienko – sekretarz ds. stosunków międzychrześcijańskich Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
Karina Czerniak – prezes Chrześcijańskiego Klubu Młodzieżowego „Hosanna”
15.40 Blok IV: Dialog społeczeństw w kontekście Wspólnego przesłania (dyskusja)
Moderator: Przemysław Fenrych – Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej
dr Łukasz Adamski – Koordynator Projektów Badawczych Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
Jerzy Bahr – b. ambasador RP w Moskwie, b. szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
Jurij Bondarenko – dyrektor Centrum Rosyjsko-Polskiego Dialogu i Porozumienia
ks. Roman Bogdasarow – zastępca przewodniczącego Wydziału ds. Relacji między Kościołem i Społeczeństwem Patriarchatu Moskiewskiego
Krzysztof Stanowski – prezes zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej
Natalia Nielidowa – psycholog, uczestnik Międzynarodowego projektu „Ocalenie Przeszłości“
18.00 Nieszpory prawosławne w katedrze pw. św. Marii Magdaleny
30 listopada
10.00-12.00 Blok V: Chrześcijaństwo we współczesnym świecie – wyzwania, pola współpracy
WARSZTATY
1. W obliczu wezwań współczesności
Moderator: ihumen Filip (Riabych) – przedstawiciel Patriarchatu Moskiewskiego przy Radzie Europy
prof. Jan Grosfeld – UKSW
ks. Igor Kowalewski – sekretarz generalny Konferencji Biskupów Katolickich Rosji
ks. Sergij Zwonariow – sekretarz ds. stosunków międzynarodowych Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
Paweł Przeciszewski – historyk, publicysta
ks. prof. Henryk Paprocki – szef redakcji prawosławnej Telewizji Polskiej
Zbigniew Nosowski – publicysta, redaktor naczelny „Więzi”
Michał Klinger – teolog prawosławny
2. Rola mediów chrześcijańskich w ewangelizacji współczesnego świata
Moderator: Marcin Przeciszewski – prezes KAI
Siergiej Czapnin – redaktor „Dziennika Patriarchatu Moskiewskiego”, zastępca głównego redaktora Wydawnictwa Patriarchatu Moskiewskiego
Aleksander Szczipkow – prezes Klubu dziennikarzy prawosławnych, redaktor naczelny religare.ru
Eugeniusz Czykwin – redaktor naczelny „Przeglądu Prawosławnego”
Andrzej Grajewski – kierownik działu zagranicznego „Gościa Niedzielnego”, b. przewodniczący Kolegium IPN
Julia Zajcewa – Agencja Informacyjna „Blagovest Info“
Ewa K. Czaczkowska – szefowa portalu Areopag21.pl, UKSW
Tomasz Terlikowski – portal „FRONDA”
Adam Hlebowicz – historyk i publicysta , dyrektor Radia Plus – Gdańsk
12.00-12.30 Przerwa na kawę
12.30-14.30 Blok V cd.
3. Kościół a społeczeństwo – dialog i współpraca
Moderator: Krzysztof Tomasik – kierownik działu zagranicznego KAI
prof. Aniela Dylus – UKSW
ks. Antoni Borisow – pomocnik zastępcy rektora ds. pracy naukowej i teologicznej, Moskiewska Akademia Duchowna
Przemysław Fenrych – Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej
Joanna Święcicka – prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie
ks. dr Wojciech Sadłoń – Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego
ks. Jan Drob – prezes Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”
ks. Roman Bogdasarow – zastępca przewodniczącego Wydziału ds. Relacji między Kościołem i Społeczeństwem Patriarchatu Moskiewskiego
ks. Aleksij Dikariow – pracownik sekretariatu ds. Stosunków międzychrześcijańskich Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
Aleksander Szczipkow – prezes Klubu dziennikarzy prawosławnych, redaktor naczelny religare.ru
4. Praca charytatywno-społeczna
Moderator: Marta Titaniec – Caritas Polska
bp Pantelejmon – biskup oriechowo-zujewski, przewodniczący Synodalnego Wydziału ds. Dzieł Charytatywnych i Pomocy Humanitarnej
ks. Hubert Matusiewicz – sekretarz Caritas Polska
ks. Mieczysław Puzewicz – przewodniczący rady programowej Centrum Wolontariatu w Lublinie
ks. Tadeusz Pajurek – Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Chorym Misericordia w Lublinie
Margarita Nielubowa – pracownik sekretariatu ds. Stosunków międzychrześcijańskich Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
Zbigniew Drążkowski – Stowarzyszenie Emaus
Władimir Bierchin – prezes fundacji „Predanie”
Jewgenij Procenko – prezes zarządu fundacji „Staryj swiet”
5. W trosce o rodzinę i jej miejsce w społeczeństwie
Moderator: Aleksiej Komow – przedstawiciel Światowego Kongresu Rodzin w Rosji
Teresa Kapela – Związek Dużych Rodzin 3+
Paweł Parfentjew – dyrektor centrum „Polityka Rodzinna.RF”
Ewa H. Kowalewska – Human Life International
dr Antoni Szymański – socjolog, członek zespołu ds. rodziny Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu
ks. Artur Aleksiejuk – Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie
Paweł Wosicki – Polska Federacja Ruchów Obrony Życia
Aleksander Bożenow – koordynator projektów oświatowych i edukacyjnych Centrum rozwoju duchowego dzieci i młodzieży przy klasztorze św. Daniela w Moskwie
Jerzy Sorokowski – „Chemin Neuf”
Jerzy Grzybowski – „Spotkania małżeńskie“
14.30-16.00 Przerwa obiadowa
16.00 Wręczenie Nagrody „Zasłużony dla Tolerancji 2013”
Sesja końcowa: Polska – Rosja, Katolicyzm – Prawosławie: Przyszłość
Moderator: Tomasz Królak – wiceprezes KAI
bp Wojciech Polak – Sekretarz Generalny Konferencji Episkopatu Polski
metropolita Hilarion – metropolita wołokołamski, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego
dr Sławomir Dębski – Dyrektor Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
Aleksander Torszyn – wiceprzewodniczący Rady Federacji Rosji
19.30 Nieszpory katolickie w archikatedrze pw. św. Jana Chrzciciela
Zakończenie konferencji
